Nakon informacije, koje je plasirala Fondacija “Čuvari bašine – Bassania”, o tome da su prilikom premještanja nekropole stećaka Orah kod Blagaja zbog gradnje nove trase autoputa, oštećeni veoma vrijedni stećci koju predstavljaju kulturnu baštinu BiH, od zvaničnih institucija je zatraženo očitovanje o svemu, piše portal Fokus.ba.
Naime, iz navedene fondacije su tvrdili da su Autoceste FBiH angažovale firmu koja je, bez ikakvih prethodnih arheoloških iskopavanja, dislocirala nekropolu stećaka, a koji su prilikom transporta oštećeni.
Odgovor ministrice
Ministrica kulture i sporta FBiH Sanja Vlaisavljević odgovorila je na zastupničko pitanje federalnog zastupnika Sanela Kajana dajući genezu cijelog projekta izgradnje trase Mostar jug – Buna.
Između ostalog je navela da su u novembru 2024. počela zaštitna arheolška istraživanja i radovi na zaštiti tumula ugroženih izgradnjom odnosno premještanjem stećaka i to na poddionici Mostar jug – Tunel Kvanj. Ističe da je u ovim aktvnostima bio uključen Zavod za zaštitu spomenika FBiH.
Foto: Foto: Fondacija “Čuvari baštine – Bassania”
“U konzultacijama s mjesnom zajednicom i Zavodom za zaštitu spomenika izabrana je lokacija na k.6. 1606/1 KO Malo Polje, na parcelu koja nije u privatnom vlasništvu, 760 metara jugoistočno od sekundarne pozicije, poviše puta, na prostoru iste mjesne zajednice i dugoročno su osigurani od fizičke devastacije. S obzirom da su saznanja o sekundarnoj lokaciji dobivena usmenom predajom, izvršeno je sondiranje lokaliteta nakon izmještanja te je potvrđeno da je ispod stećaka arheološki sterilan materijal. Dislociranje je izvršeno pod nadzorom stručnih osoba a oštećenja koja se spominju nastala su prilikom dislociranja na sekundarnu poziciju i evidentirana su u Elaboratu o preventivnim istražnim radovima iz 2022. godine”, navela je Vlaisavljević.
Nekropola davno izgubljena
“S obzirom da je nekropola davno već trajno izgubljena, prioritet ovih aktivnosti bio je sačuvati i osigurati preostale stećke od uništenja. Sljedeća faza treba biti uređenje lokaliteta, prezentacija i promocija kako dolikuje vrijednom dobru kulturno-povijesnog naslijeđa za što tek teba osigurati sredstva”, navela je minisrica.
Foto: Fondacija “Čuvari baštine – Bassania”
Nešto ranije njeno ministarstvo je na webstranici, između ostalog objavilo nalaze Fondacije “Mak Dizdar” iz 2020. u kojima između ostalog stoji: Stećci se nalaze pored toka rijeke Bune, u naseljenom mjestu Orah. Ovi stećci su, po navodima lokalnog stanovništva, premješteni uz put na jedno mjesto zbog gradnje kuća i vikendica. Navode također da ih je vjerovatno bilo i više.
Beta feature
Beta feature
